भीमदत्तनगर : प्रयोगशालाको कमी तथा आवश्यक जनशक्ति अभावका कारण सुदूरपश्चि प्रदेशमा कोरोना परीक्षणमा ढिलाइ हुन थालेको छ । पिसीआर विधिबाट धनगढीमा प्रयोगशालाबाट कोरोना परीक्षण हुँदै आएको भए पनि स्वाब सङ्कलन धेरै भएकाले पाँच दिनका लागि नमूना सङ्कलन स्थगन गरिएको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका निर्देशक डा गुणराज अवस्थीले तीन दिनपछि स्वाब सङ्कलन पुनः शुरु गरिने जानकारी दिनुभयो । “हामीसित अझै एक १६० स्वाब परीक्षण गर्न बाँकी छ ।” निर्देशक डा अवस्थीले भन्नुभयो, “स्वाब स्टोर गर्ने क्षमता कम भएकाले केही समय नमूना सङ्कलन स्थगन गरेका हौँ ।”
उहाँले सुर्खेत र काठमाडौँ प्रयोगशालामा स्वाब पठाएर परीक्षण गर्न पहल गरे पनि सबैतिर चाप रहकाले नसकिएको बताउनुभयो । “सबैतिर ल्याबहरुमा परीक्षणका लागि चाप छ”, उहाँले भन्नुभयो, “यहाँ हामी दैनिक २५० भन्दा बढी परीक्षण गर्न सक्दैनौँ ।” प्रदेश सरकारले सेती प्रादेशिक अस्पताल धनगढी, डोटी र बैतडीमा पिसीआर विधिबाट कोरोना परीक्षणका लागि प्रयोगशालाको स्थापनाको प्रक्रिया अघि बढे पनि सुस्त गतिमा छ । “सेतीमा प्रयोगशाला स्थापना भए हामीसित जनशक्ति खटाउन सकिने अवस्था भए पनि पहाडका दुई प्रयोगशालाका लागि जनशक्ति एक जना पनि छैन ।
” अवस्थीले भन्नुभयो, “आगामी असार १५ गतेभित्र पिसीआर मेसिन यहाँ आइपुग्छ ।” धनगढीमा केन्द्रबाट पठाएको प्रयोगशाला सञ्चालनमा आउनुअघि यहाँ सङ्कलन गरिएका स्वाब सुर्खेत र काठमाडौँ प्रयोगशालामा परीक्षणका लागि पठाउने गरिएको थियो । भारतका विभिन्न स्थानबाट स्वदेश फर्किने क्रम बढेसँगै कोरोनाको सङ्क्रमण फैलिने सम्भावना बढिरहेको छ ।
शनिबार साझँसम्म सुदूरपश्चिम प्रदेशका ८८ वटै स्थानीय तहका क्वारेन्टिनमा ६२ हजार ५२७ जना बसिरहेका छन् । एक सय सात कोरोना सङ्क्रमित रहेको सुदूरपश्चिम प्रदेशका आइसोलेसन वार्डहरु सङ्क्रमित बिरामीले भरिएका छन् । आइसोलेसन वार्ड बढी रहेका कैलाली र कञ्चनपुरमा पनि सङ्क्रमितको चाप बढेपछि स्थानीय प्रशासनले आइसोलेसन वार्ड थप्ने गृहकार्य गरिरहेका छन् ।
यहाँका एक हजार ६०० भन्दा बढी स्थानमा क्वारेन्टाइन सञ्चालनमा ल्याएको भएपनि व्यवस्थापन नहुँदा समस्या भइरहेको छ । कञ्चनपुरको भीमदत्तनगरस्थित महाकाली अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णदत्त जोशीले अस्पतालमा १८ जना सङ्क्रमितको उपचार भइरहेको बताउनुभयो । “यहाँ क्षमता हुँदासम्म बिरामी राखिने कुरा भएको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “भरिए पनि यहाँको सेफर अस्पताल र सीएमए महिला छात्रावासलाई पनि आइसोलेसन वार्ड बनाउने तयारी छ ।”
त्यसैगरी अस्पतालमा निर्माण भइरहेको ५० श्ययाको अस्पताल निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको जोशीको भनाइ छ । सुदूरपश्चिममा कोरोना सङ्क्रमणबाट हालसम्म दुई जनाको मृत्यु भएको छ भने छ जनाको क्वारेन्टिनमा मृत्यु भएछ । जसमध्ये तीन जनाको कोरोना नेगेटिभ आएको छ । प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार हालसम्म सात हजार ४९ पिसीआर विधि र ३२ हजार ७५६ आरडिटी विधिबाट कोरोना परीक्षण गरिएको छ ।
कोभिड–१९ कञ्चनपुरका सम्र्पक व्यक्ति सिद्धराज भट्टमा पिसीआर स्वाब सङ्कलन स्थगन भए पनि स्थानीय पालिकाले सम्बन्धित तहमा आरडिटी विधिबाट परीक्षण गरिरहेको बताउनुभयो । “हामीबाट आरडिटीका लागि किट लगेर पालिकासित भएको जनशक्तिले नै परीक्षण गरिरहेको छ”, भट्टले भन्नुभयो, “त्यसको तथ्याङ्क हामीकहाँ पनि पठाउने गरेका छन् ।”
धनगढीस्थित पशुपक्षी अन्वेशण प्रयोगशालामा पनि जनशक्ति कमी रहेको छ । “प्रयोगशालाको पूरै टिम दैनिक १२ देखि १३ घण्टा खटिरहेको छ ।” प्रयोगशाला स्रोत भन्यो, “कर्मचारी अभावले पनि परीक्षणमा केही ढिलाइ हुन गइरहेको छ ।”
